Zaans stikwerk
Topic
Zaans stikwerk is een traditionele borduurtechniek uit de Zaanstreek in Nederland, die vooral wordt gekenmerkt door zeer fijn en gedetailleerd wit-op-wit borduurwerk. Het werd populair in de 18e en 19e eeuw en werd vaak toegepast op kledingstukken zoals mutsen, kraplappen (kanten borststukken die bij de klederdracht horen), en ander huishoudtextiel. Het stikwerk staat bekend om zijn verfijnde en symmetrische patronen, vaak met florale of geometrische motieven, en werd met grote precisie met de hand gemaakt.
De naam Zaans stikwerk doet vermoeden dat deze handwerktechniek in de Nederlandse Zaanstreek is ontstaan. Dit is gedeeltelijk waar. Zaans stikwerk kent een lange geschiedenis die terug reikt naar de 17de eeuw maar de techniek komt ook in andere delen van de wereld voor. De oorsprong van de techniek ligt waarschijnlijk in het Midden-Oosten, waar het quilten al eeuwen werd beoefend en via de handel in Nederland, maar ook andere Europese steden, terecht kwam.
Zaans stikwerk wordt gewaardeerd om de precisie en het vakmanschap dat vereist is om het te maken. Het is een bijzondere vorm van cultureel erfgoed die nog steeds wordt gewaardeerd in traditionele klederdracht en in hedendaagse handwerktradities.