Lampenkaptuniek

Vanaf de late negentiende eeuw tot aan het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 beleeft de rijke Europese bovenlaag jaren van overdaad en pracht en praal: 'La belle Epoque'. Tegelijkertijd begint de oude maatschappelijke orde te wankelen en de emancipatie van de vrouw neemt gaandeweg toe.

In 1910 treedt in Parijs de Russische balletgroep van Sergei Diaghilew (1872-1929) op. De felgekleurde oosterse kostuums - ontworpen door Leon Bakst (1866-1924) - vormen het onderwerp van gesprek.

Bakst's invloed op Paul Poiret

Voor een van de meest geruchtmakende ontwerpers van die tijd, Paul Poiret (1879-1944), vormen de kostuums van Bakst een nieuwe inspiratiebron. Poiret opent in 1906 zijn eigen modehuis in Parijs. Met zijn ontwerpen van tunieken en kimono's creëert hij een slank en soepel silhouet dat zijn oorsprong in de Reformkleding heeft; dus zonder korset. Pas als Frankrijk deze 'exotische' en korsetloze mode accepteert, wordt het ook elders mode en loopt het aantal vrouwen dat korsetten draagt snel terug.

Tuniek met een revolutionaire V-hals

Poiret ontwerpt de bekende lampenkaptuniek, een halflange tuniek met daaronder een smalle rok. Zijn ontwerpen zijn buitengewoon populair in Frankrijk en worden vervolgens in andere landen nagevolgd. Zo verschijnen er verschillende variaties op zijn modellen. Een voorbeeld daarvan is deze witte tuniek met rok. Het silhouet is naar onder toe smal, de stof valt soepel om het lichaam. Slechts een eenvoudige garnering zorgt voor versiering. De nieuwe lage V-hals zorgt in het begin voor veel kritiek, maar is sindsdien niet meer weg te denken uit het modebeeld.

Meer lezen

• Annemarie den Dekker, Rijk Gekleed; Van doopjurk tot baljapon 1750-1914, Amsterdam, 2006, p. 92.
• Leonie Sterenborg, Blouses uit de Reformbeweging
• Madelief Hohé, Paul Poiret en art deco